Een eerlijk verhaal over de duurzame productie van lichtbakken zonder greenwashing of andere borstklopperij. Uiteraard kijken we verder dan alleen onze eigen productie. 

We kijken ook naar de componenten die nodig zijn voor de productie en de weg die de lichtbak aflegt na de productie, kortom de supply chain .

Omdat reclamezuilen en verlichte doosletters ook uit deze materialen zijn opgebouwd kunnen we ze meenemen in het traject voor de duurzame productie van lichtbakken.

circulaire_economie_Duurzame productie van lichtbakken

Lichtbakken & de supply chain.

supply_chain

Als producent van duurzame lichtbakken staan we midden in de supply chain. Met voor ons de producenten en de verdelers van de grondstoffen en halffabricaten en na ons de weg die de lichtbak aflegt naar zijn eindbestemming.

Allereerst kijken we naar de grondstoffen en halffabricaten die nodig zijn om een lichtbak te produceren en hoe we omgaan met restmateriaal.

Onze rol gaat verder  dan alleen de productie, we zijn ook verantwoordelijk voor het recyclen van de verschillende restmaterialen.

Grondstoffen, halffabricaten & recyclen.

Welke grondstoffen en halffabricaten hebben we nodig om een lichtbak te maken? Een lichtbak bestaat min of meer uit 5 componenten:

  1. aluminium omkasting 
  2. acrylaat voorplaat
  3. dibond achterplaat
  4. led verlichting
  5. opdruk

Per component bekijken we het begin van supply chain tot aan ons bedrijf.

supply_chain_begin
Duurzame productie van lichtbakken

1. Aluminium

De omkasting wordt opgebouwd uit aluminium profielen die op maat worden gezaagd. 

Wat is aluminium?

Het aluminium productieproces begint bij de winning van een erts genaamd bauxiet. Bauxiet bestaat uit ca. 45% uit aluminiumoxide. Het gehele productieproces wordt uit de doeken gedaan op een informatiepagina van onze aluminium leverancier Comhan. We lezen hier dat voor de productie grote hoeveelheden energie nodig is en dat er ook veel afvalstoffen vrijkomen. www.comhan.com/nl/het-productieproces-van-aluminium

aluminium_omkasting

Dus hoe duurzaam is aluminium eigenlijk?

Aluminium is het meest voorkomende metaal, dit blijkt uit studies van The Council for Aluminium in Building (CAB). Dit komt er op neer dat we voor de komende 1100 jaar nog genoeg winbare voorraad hebben op de wereld. Daar komt bij dat de voorraad uit recycling ook steeds groter wordt.  https://c-a-b.org.uk/

Bijna alle mijnbedrijven zijn onderdeel van de rehabilitatieplannen. Dit houd in dat de mijnen na de winning weer in de originele situatie (vaak bos) moet worden hersteld.

Volgens het CAB komt energievoorziening van de grootste aluminiumproducent voor 90% uit een waterkrachtcentrale. En is de totale energieconsumptie sterk aan het afnemen. 

De grote hoeveelheden energie die nodig zijn om aluminium te onttrekken aan Bauxiet doet bij menigeen de wenkbrauwen fronzen omtrent de duurzaamheid van aluminium. Tegenover het hoge energieverbruik staat de lange levensduur van aluminium en het feit dat aluminium uitstekend recyclebaar is.

Aluminium recyclen

Tegenwoordig wordt al 70% gerecycled, zonder verval van de eigenschappen. Dit betekend dat de kwaliteit van het aluminium door het recyclen niet achteruitgaat. Het recyclen van aluminium vergt maar 5% van de initiële energiebehoefte. https://dutchaluminiumassociation.nl/duurzaamheid/

Lange levensduur

Daarnaast is aluminium onderhoudsvrij, het roest niet en kan zonder coating worden toegepast. En volgens het The International Aluminium Institute wordt 75% van het  geproduceerde aluminium nog steeds gebruikt. https://recycling.world-aluminium.org/home/

Al ons rest aluminium wordt ingezameld en weer aan de industrie aangeboden. In dit geval verkocht, omdat rest aluminium nog steeds een waarde heeft van ca. € 1.00 per kilo.

2. Acrylaat

De voorplaten van de lichtbakken, daar waar de opdruk komt, zijn van acrylaat. Acrylaat is ook wel bekend onder de merknamen plexiglas of perspex.

Wat is acrylaat?

Acrylaat ofwel PMMA wordt gemaakt door aceton, methanol, waterstofcyanide en zwavelzuur in een speciaal procedé te verbinden. Dit mengsel vorm nu een stabiel geheel dat na afkoeling een glasheldere plaat oplevert. Oh jee, dit klinkt niet bijster duurzaam. Zeker waterstofcyanide en zwavelzuur zijn uiterst giftig, toch resulteert het productieproces in een nieuw ongevaarlijk product. Het product ontstaat door emulsie, dat betekent dat de ingrediënten worden onder normale omstandigheden niet één geheel. Net als mayonaise, waarbij eerst de mosterd en azijn worden vermengd en door het langzaam toevoegen van olie ontstaat een lobbige substantie. Een totaal ander product dan de individuele ingrediënten.

acrylaat_voorplaat

Dus hoe duurzaam is acrylaat eigenlijk?

Acrylaat is prima te recyclen, maar kunststoffen dienen wel op soort te worden gescheiden. Zo hebben we voor de forex platen andere bakken ter beschikking. Het lastige bij dit inzamel proces is het behouden van de waarde van de restmaterialen. Zo is de kans groot dat hoogwaardige kunststoffen worden gedowncycled. (Bij forex, hard geschuimde pvc platen, is dit tot nu toe nog altijd het geval.) 

Hoewel deze vorm van zogenaamd mechanisch recyclen nog altijd veel beter is dan het materiaal naar de verbrandingsovens te sturen is het wel ver verwijderd van een circulaire cyclus. Bij het downcyclen gaat de kwaliteit snel omlaag. Zo wordt van een opaal witte acrylaat plaat  een grijze plaat gemaakt. Vervolgens wordt van het materiaal een besteklade gemaakt en uiteindelijk verpakkingsmateriaal. Erg jammer.

Acrylaat recyclen

Depolymerisatie is relatief nieuw en zorgt ervoor dat Plexiglas (het acrylaat dat wij verwerken) restproducten verwerkt kunnen worden tot nieuwe plexiglas producten. Een manier om het downcyclen tegen te gaan. Deze vorm van chemisch recyclen scheid alleen de polymeren uit de restmaterialen, zodat weer een zuivere kunststof vloeistof wordt verkregen. Dit in tegenstelling tot het mechanische proces waarbij het restmateriaal enigszins op kleur wordt gescheiden maar uiteindelijk resulteert in een zwart materiaal. Deze innovatie kan een belangrijke stap worden in de waardeketen van acrylaten. 

Duurzame productie van lichtbakken.

Plastic Company uit Oudenbosch verzorgt onze recycling. Ze stellen kratten ter beschikking waarin we het restproduct verzamelen. Nadat de kratten worden opgehaald vermalen ze het restmateriaal en bieden het weer aan bij de industrie als ‘non-virgin’ grondstof. https://www.agro-chemie.nl/artikelen/nieuw-leven-voor-plexiglas-door-chemische-recycling/

3. Dibond

De achterplaten van de lichtbakken, daar waar de led modules komen, zijn van dibond.

Wat is dibond?

Dibond is een aluminium sandwichplaat, twee lagen aluminium met daartussen een polyethyleen (PE) laag. Een zogenaamd composiet. De laagjes aluminium zijn meestal 0,3 mm dik bij een totale plaatdikte van tussen de 3 en 6 mm. 

De platen worden veel in de reclame industrie gebruikt, omdat ze licht, goede buitengebruik kwaliteiten hebben, niet duur en maatvast zijn. Bij de duurzame productie van lichtbakken worden ze ingezet als achterplaat, de platen zijn standaard wit. Dat komt goed uit omdat de ledverlichting kan weerkaatsen op de witte achterplaat, zo zijn er niet alleen minder led modules nodig ook is de uitlichting egaal.

dibond achterplaat voor duurzame productie van lichtbakken

Duurzaam

Hoewel dibond een samengestelde plaat is is het toch volledig te recyclen. De aluminium toplagen en het polyethyleen tussenlaag kunnen volledig van elkaar worden gescheiden. We hebben al gezien dat aluminium eindeloos kan worden hergebruikt (zie no. 1 aluminium) en PE wordt als gedowncycled granulaat weer aangeboden.

Dibond recyclen

De dibond panelen worden vermalen tot hele kleine deeltjes, een soort poeder. (Bij grote platen kan aluminium en PE niet van elkaar worden gescheiden). Om te zorgen dat de materialen door het vermalen niet verbranden is koelwater noodzakelijk. Het verkregen poeder dat uit aluminium en PE bestaat wordt door een elektrostatisch proces van elkaar gescheiden

4. Led verlichting, duurzame productie van lichtbakken

De lichtbakken worden van binnenuit verlicht door led modules. Een led module bestaat behalve uit het ledje ook uit onderdelen als halfgeleiders, printplaten en diodes, samengevoegd in een kunststof omhulsel. Ten opzichte van TL-buizen verbruiken ze weinig energie, maar ten opzichte van spaarlampen, waar ook neon onder valt, is het energieverbruik bij gelijke lichtopbrengst zeker niet lager. Een led module bevat geen kwik, maar een spaarlamp (bestaat voor een groot deel uit recyclebaar glas) is geen hoopje plastic met allerlei componenten.

led verlichting

Duurzaam

Een goede led module heeft een lange levensduur en behoeft daarom minder vaak vervangen worden.

Recyclen van led modules

Led modules en de elektrische bedrading dienen als elektronisch afval te worden ingeleverd bij een milieustraat of andere daarvoor aangewezen punten. In iedere milieustraat is er een afvalstroom: klein en grote elektrische apparaten.

De Stichting Open promoot onder de naam Wecycle het inzamelen en recyclen van E-waste. Na het inzamelen vindt de sortering plaats en worden waar mogelijk apparaten gedemonteerd.

Downcycling

Dit gebeurd is veel gevallen door mensen met een handicap. Dankzij de handmatige demontage wordt bijna 95% gerecycled.

Na het sorteren worden de componenten verwerkt door bedrijven die zijn aangesloten bij Cenelec, een standaardiseringscomité voor elektrotechnische standaarden. Deze bedrijven verwijderen o.a. de milieu belastende componenten als condensatoren uit de led modules. 

Hoewel alle componenten worden gerecycled vindt ook hier nog te veel downcycling plaats en moet vooralsnog de wettelijke norm van 65% inzamelen van e-waste nog gehaald worden.

5. De opdruk

De opdruk maakt de lichtbak uiteindelijk een gepersonaliseerd item.

Globaal kennen de 3 manieren van opdruk.

  1. Met voorgekleurde (pvc) folie.
  2. Met solvent of latex inkt geprinte (pvc) folie, voor een mooi verlicht resultaat moet dit met een print aan de voorzijde van de plaat en een print in spiegelbeeld aan de achterzijde
  3. Met uv-inkt in 3 lagen rechtstreeks op de plaat. Volgens de day & night methode: 1 laag full colour dan een laag wit en vervolgens nog een laag full colour). Een bijkomend voordeel is dat alleen de buitenzijde bedrukt wordt, zodat de binnenzijde kan zorgen voor een optimale reflectie. Hierdoor zijn minder led modules nodig..
uv-print_lichtbak_duurzaam

Duurzaam

Het is eigenlijk meteen al wel duidelijk dat optie 3 de meest duurzame is. Toch even de voordelen op een rijtje:

  • omdat een uv-printer rechtstreeks op de plaat print is geen kunststof beelddrager nodig
  • uv-inkt bevat geen oplosmiddelen
  • de inkt droogt door energiezuinige led uv-lampen, dit in tegenstelling tot solvent en latex printers die veel warmte en dus energie nodig hebben voor de droging van de inkt.

Transport

Bijvangst

Het duurzaamheidsaspect zit hem vooral in het transport, m.a.w. de afgelegde kilometers. Dit kunnen we onderverdelen in 2 etappes:

1. Van grondstoffen naar ME Print & Sign

Omdat we het gehele productieproces in eigen huis hebben beperken we het aantal transportbewegingen tot een minimum.

2. Van ME Print & Sign naar de eindgebruiker

Ons concept: centrale productie en lokale montage reduceert het aantal kilometers met ca. 40% per montage bus.

1. Omdat we on demand produceren hebben we geen voorraden en op maat gemaakte producten kunnen niet worden geretourneerd en dragen dus niet bij aan onverkoopbare voorraden.

2. We kunnen alle producten bij de vervanging retourneren en per onderdeel in het bestaande recycling programma mee laten lopen.

Conclusie duurzame productie lichtbakken

Veel van deze cijfers en informatie is afkomstig van belangen verenigen uit de branche zelf. We gaan er wel van uit dat die op de waarheid berusten en hooguit een beetje gekleurd zijn.

De vraag vanuit China naar gerecyclede producten is op dit moment laag (27-02-20220). Daarom staan de opslaglocaties van recyclebedrijven vol met  onverkoopbaar acrylaat. Alleen vernieuwing kan tot een oplossing leiden. En die vernieuwing is er al met een fabriek van Madreperla in Italië waar gerecycled acrylaat wordt verwerkt tot een 100% virgin materiaal.